موجودات میکروسکوپی: بزرگترین چالش برای زندگی در مریخ

طبق یک مطالعه جدید، باکتری‌های مضر و موجودات میکروسکوپی در سطح مریخ یافت شده است که می‌تواند سفر به این سیاره را برای انسان پیچیده‌تر کند.

رویای سفر و استقرار انسان در سیاره مریخ از دیرباز جزو اهداف بسیار مهم بشر بوده است و بارها در فیلم‌های علمی تخیلی یا مطالب و صحبت‌های افراد سرشناسی چون ایلان ماسک به دفعات در مورد راه‌های سفر و رویاهای رسیدن به مریخ شنیده‌ایم؛ اما طبق تحقیقات انجام شده، رسیدن به این هدف بزرگ ممکن است کمی بیشتر از قبل پیچیده شود. در این بخش از اخبار هوافضا و نجوم سایت گجت نیوز به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

رشد باکتری‌های بیماری‌زا و موجودات میکروسکوپی در مریخ

در آزمایش‌های اخیر انجام گرفته شده توسط دانشمندان، ۴ باکتری رایج بیماری‌زا در یک محیط شبیه‌سازی شده به مریخ کشف شده است. این باکتری‌ها تحت شرایط متفاوت کمبود آب، فشار اندک اتمسفر، تشعشعات مرگبار فرابنفش و نمک‌های سمی قرار گرفتند و بر اساس گزارش محققان Astrobiology این باکتری‌ها برای دوره‌های زمانی مختلف زنده مانده و در برخی موارد حتی در شن‌های شبیه‌سازی‌شده مریخ، رشد کرده‌اند. رشد و نمو این باکتری‌ها می‌تواند برای آینده مأموریت‌های بشر مشکل‌ساز باشد، زیرا این باکتری‌ها در محیط مریخ جهش پیدا می‌کنند و تبدیل به بیماری‌های خطرناک‌تری می‌شوند.

این یافته‌ها پیامدهای مهمی برای سلامت فضانوردان و تلاش برای جلوگیری از آلودگی جهان‌های دیگر دارد. همچنین بر این واقعیت تاکید می‌کنند که باکتری‌ها موجودات کوچک انعطاف‌پذیری هستند که تحت عوامل زیادی زنده می‌مانند و رشد می‌کنند. به همین دلیل است که آنها برای میلیاردها سال روی کره زمین وجود داشته‌اند.

رشد باکتری‌ها در شرایط شبیه‌سازی شده

پیش از این آزمایش، محققانی که به‌دنبال درک قابلیت بقای باکتری‌های بیماری زا در مریخ بودند، بیشتر روی ارگانیسم‌های افراطی که روی زمین با تابش، نمک، نوسانات دما یا خشکی زیاد زندگی می‌کردند تمرکز داشتند. در سال ۲۰۲۰ میلادی، تیمی از دانشمندان دریافتند که چندین گونه باکتری که روی سطح بدن یا درون بدن انسان زندگی می‌کنند، می‌توانند در محیطی مشابه و با شرایط عاری از مواد مغذی در شهاب سنگ‌ها نیز رشد کنند.

این موضوع باعث تعجب بسیار محققان شد و این سوال را برای آنها به‌وجود آورد که چگونه چنین باکتری‌ها یا میکروب‌هایی در محیط طاقت‌فرسای مریخ مقاومت می‌کنند. بنابراین این دانشمندان با رهبری توماس زاکاریا (Tommaso Zaccaria) کلونی‌هایی از چهار باکتری cepacia ،Klebsiella pneumoniae، Pseudomonas aeruginosa و Serratia  را در جعبه‌ای با شرایط شبیه‌‌سازی شده مریخ قرار دادند. این چهار میکروب معمولا در بدن انسان بی‌ضرر زندگی می‌کنند؛ اما در صورت استرس می‌توانند بیماری‌زا شوند.

توماس زاکاریا Tommaso Zaccaria به‌عنوان مسئول این تحقیقات از مرکز هوافضای آلمان در کلن، گفت:

در ابتدا، ما فکر می‌کردیم که سنگ‌ها روی سلول‌ها اثر سمی خواهد داشت، بنابراین رشد آن‌ها را محدود می‌کند. اما در عوض، دیدیم که برعکس بود. سه گونه باکتریایی از این آزمایش جان سالم به در بردند، به ویژه Pseudomonas aeruginosa که به‌طور پیوسته تا ۲۱ روز رشد کرد.

او و همکارانش اکنون در تلاش هستند تا بفهمند میکروب‌ها چگونه باقی می‌مانند. زاکاریا می‌گوید شاید در شکاف‌های سنگ، باکتری‌ها موفق به یافتن واحدهای کوچک با آب کافی، مواد مغذی و محافظت در برابر تشعشعات مرگبار UV شده‌اند. محققان همچنین علاقه‌مند به تعیین این هستند که چگونه سیستم ایمنی انسان که در طول پرواز فضایی متمایل به استرس و بی‌نظمی می‌شود به مواردی که چنین مشکلاتی را پشت سر گذاشته‌اند، پاسخ می‌دهد. نتایج نشان می‌دهند که مأموریت‌های انسانی به مریخ باید مقدار زیادی آنتی‌بیوتیک مختلف برای مقابله با باکتری‌های عامل بیماری که زنده می‌مانند و احتمالاً در سطح مریخ جهش پیدا می‌کنند، بیاورند و سپس ما را دوباره آلوده کنند.

زاکاریا خاطرنشان می‌کند که نبوغ انسان امیدوار است راه‌هایی برای کاهش چنین مشکلاتی پیدا کند که نباید ما را از فرستادن مردم به خارج از سیاره خود بترساند. او می‌گوید:

در پایان هر روز، ما می‌خواهیم به جلو حرکت کنیم و منظومه شمسی خود را بیشتر کاوش کنیم. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم و این در نهایت به اکتشافات بسیار زیبا و تاریخ بسیار جالبی منجر می‌شود.