رابطه بین گروه خونی شما و خطر سکته زودرس

تحقیقات دانشمندان نشان داده که سکته زودرس مرتبط با گروه خونی شما است. کدام گروه های خونی بیشتر در معرض سکته زودرس قرار دارند؟

پژوهش‌ها نشان می‌دهد افرادی که یکی از گروه‌های خونی نوع A را دارند، احتمال دارد که قبل از سن ۶۰ سالگی نسبت به افرادی که گروه‌های خونی دیگری دارند سکته مغزی داشته باشند. گروه‌های خونی نشانگر تنوع غنی ترکیب‌های شیمیایی است که روی سطح سلول‌های قرمز خون ما نمایش داده می‌شود.

از جمله مشهورترین آنها گروه‌های خونی A و B هستند که می‌توانند همراه با یکدیگر به شکل AB حضور داشته باشند یا به صورت جداگانه به شکل A یا B، یا به هیچ وجه حضور نداشته باشند که به عنوان O شناخته می‌شود. حتی در داخل این گروه‌های خونی اصلی، تنوع‌های ظریفی به دلیل جهش‌های ژنتیکی وجود دارد.

سکته زودرس مرتبط با گروه خونی است؟

در یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۲۲، پژوهشگران حوزه ژنتیک رابطه روشنی بین ژن زیرگروه A1 و سکته مغزی زودرس کشف کردند. پژوهشگران داده‌ها را از ۴۸ مطالعه ژنتیکی جمع‌آوری کردند که شامل تقریباً ۱۷۰۰۰ نفر با سکته مغزی و تقریباً ۶۰۰۰۰۰ کنترل بدون سکته بود. تمامی شرکت‌کنندگان بین ۱۸ تا ۵۹ سال بودند.

یک جستجو در سطح ژن‌ها دو مکان را که به شدت با ریسک زودرس سکته مغزی ارتباط داشتند، نشان داد. یکی از این مکان‌ها با مکانی که برای ژن‌های گروه خونی بود هم‌خوانی داشت. تحلیل دومی از انواع خاص ژن گروه خونی نشان داد که افرادی که ژنوم آنها برای یک تغییر از گروه A کد شده بود، ۱۶ درصد بیشتر احتمال داشتند که نسبت به یک جمعیت دیگری با گروه‌های خونی دیگر قبل از سن ۶۰ سالگی سکته مغزی داشته باشند. برای افرادی که ژن گروه O1 را داشتند، ریسک کمتر ۱۲ درصدی داشت.

محققان توجه داشتند با این حال که خطر اضافی سکته در افراد با خون گروه A کم است، بنابراین در این گروه نیازی به نظارت یا غربالگری اضافی نیست. استیون کیتنر، نویسنده اصلی و عروقی نورولوژیست از دانشگاه مریلند می‌گوید:

هنوز نمی‌دانیم چرا گروه خون A ممکن است خطر بیشتری ایجاد کند. اما احتمالاً مربوط به عوامل انعقادی خون مانند پلاکت‌ها و سلول‌هایی است که دیواره‌های عروق خونی را پوشانده و همچنین سایر پروتئین‌های موجود در خون که همه نقشی در توسعه خونریزی‌ها دارند.

هر چند یافته‌های این مطالعه ممکن است نگران‌کننده به نظر برسد – که گروه خونی می‌تواند خطر سکته زودرس را تغییر دهد – اما بیایید این نتایج را در عمیق تر بررسی کنیم. هر ساله در ایالات متحده، کمتر از ۸۰۰,۰۰۰ نفر سکته مغزی تجربه می‌کنند. بیشتر این واقعه‌ها – حدود سه نفر از هر چهار نفر – در افراد ۶۵ سال و بالاتر رخ می‌دهد و با گذشت هر دهه پس از سن ۵۵، خطر آن دو برابر می‌شود.

همچنین، افراد مورد مطالعه در این تحقیق در شمال آمریکا، اروپا، ژاپن، پاکستان و استرالیا زندگی می‌کردند و افراد با نژاد غیراروپایی تنها ۳۵ درصد از شرکت‌کنندگان را تشکیل می‌دادند. مطالعات آینده با نمونه‌های متنوع‌تر می‌توانند به روشن‌ شدن اهمیت نتایج کمک کنند. استیون کیتنر میگوید:

به طور واضح نیازمند مطالعات با پیگیری بیشتر هستیم تا مکانیسم‌های افزایش خطر سکته را روشن‌تر کنیم.

یک یافته کلیدی دیگر از مطالعه به دست آمده از مقایسه افرادی بود که قبل از سن ۶۰ سالگی سکته مغزی داشته‌اند با کسانی که بعد از سن ۶۰ سالگی سکته داشته‌اند. برای این منظور، محققان از مجموعه داده‌ای حدود ۹۳۰۰ نفر بالای ۶۰ سالی که سکته مغزی داشته‌اند و حدود ۲۵۰۰۰ نفر گروه کنترل بالای ۶۰ سالی که سکته نداشتند، استفاده کردند.

آنها متوجه شدند که افزایش خطر سکته در گروه خونی A در گروه سکته‌هایی در سن بالا اتفاق می افتند ناچیز شد که نشان می‌دهد سکته‌هایی که در اوایل زندگی رخ می‌دهند ممکن است مکانیسم متفاوتی نسبت به آنهایی که بعداً رخ می‌دهند داشته باشند. نویسندگان می گویند:

سکته‌ها در افراد جوان‌تر کمتر احتمال دارد به دلیل انباشت چربی در شریان‌ها (فرآیندی به نام تَصَلُّبِ شَرایین یا سختاک سرخرگ‌ها) باشد و بیشتر احتمال دارد به عوامل مربوط به تشکیل لخته مرتبط باشد.

مطالعه همچنین نشان داد که افراد با گروه خونی B بدون توجه به سن آن‌ها حدود ۱۱ درصد احتمال بیشتری برای داشتن سکته نسبت به افراد گروه کنترل بدون سکته دارند. مطالعات قبلی نشان می‌دهند که بخشی از ژنوم که برای نوع خون کدگذاری می‌شود و به آن محل ABO گفته می‌شود، با کلسیفیکاسیون شریان کرونری، که جریان خون و حمله قلبی را محدود می‌کند، مرتبط است. همچنین توالی ژنتیکی برای انواع خون A و B با افزایش کمی خطر انسداد خون در وریدها، به نام ترومبوز وریدی، مرتبط شده‌اند. این مقاله در زمینه علوم اعصاب منتشر شده است. یک نسخه قدیمی‌تر این مقاله در سپتامبر ۲۰۲۲ منتشر شده بود.