هزار حلقه در چشم تو نهان؛ یادبود هنرمندان گمنام «هنر ۱۴۰۲»

مارس 19, 2024 0 نظر 76

ایرج تنظیفی با تلاش و هنر خود، همواره به جامعه هنری ایران افتخار آورد و اثراتی بی‌پایان در حوزه هنر ترک کرده است که همیشه در یاد و خاطره‌ها ماندگار خواهد بود. از آثار برجسته او می‌توان به مجسمه‌های مسی و نقاشی‌های پرانرژی و پر معنا اشاره کرد که همواره موجب ارتقای هنر و ذوق هنری جامعه شده‌اند.ایرج تنظیفی با وفات خود، یکی از ستاره‌های درخشان هنر ایران را از دست دادیم که همیشه در خاطره‌ها و ذهن ما زنده خواهد بود.

۸:۴۵در سال ۱۴۰۲ تعداد زیادی از هنرمندان هنرهای تجسمی کشور را از دست دادیم کهمی‌توان به چهره‌هایی چون احمدرضا احمدی، جلال شباهنگی، محمدمهدی هراتی،سهراب مرزبان و احمد خلیلی‌فرد اشاره کرد.
به گزارش مهر، «خاک زمین جز به هنر پاک نیست / و این هنرامروز در این خاک نیست»؛ یکی از آه و افسوس‌های خبرنگاری هنری، انتشار خبردرگذشت چهره‌ها و مفاخر هنری‌ است، همچنان که سال ۱۴۰۲ نیز از این قاعده طبیعیمستثنی نبود و متأسفانه تعدادی از چهره‌ها و هنرمندان در این سال ما را تنهاگذاشتند. قطعاً این هنرمندان و مفاخر هنری کشور نامی نیک از خود بر جای گذاشتندکه با یاد کردن آنها، هم خیری به روح آنها می‌رسد هم با تماشای آثار بر جای مانده ازآنها، روان مخاطبان شاد می‌شود و در واقع مصداقی از این قطعه شعر سعدی است: «نامی ز ما بماند و اجزای ما تمام / در زیر خاک با غم و حسرت نهان شود».
در گزارش پیش‌رو، به بازخوانی اخبار ناگوار از سفر ابدی هنرمندان تجسمی در سال۱۴۰۲ می‌پردازیم.

۲۶ فروردین؛ درگذشت محمد هژبر ابراهیمی پیشکسوت مجسمه‌ساز کرمانی
محمد هژبر ابراهیمی هنرمند پیشکسوت مجسمه‌ساز ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ به دلیل تبعاتبیماری ناشی از کرونا در کرمان درگذشت. پیکر او از مقابل موزه هنرهای معاصر کرمانبه سمت قطعه هنرمندان شهر کرمان تشییع و به خاک سپرده شد.
محمد هژبر ابراهیمی متولد ۱۳۰۵ پاریز و فارغ‌التحصیل رشته مجسمه‌سازی دانشکدههنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۸ بود. وی از کودکی شاگرد علی‌اکبر صنعتیبود و نقش مؤثری نیز در برپایی موزه «آثار استاد صنعتی» در میدان توپخانه تهران وهمچنین موزه صنعتی کرمان داشته‌است. وی، مجسمه عیسی ماهانی را با فایبرگلاسو به طول ۴ متر ساخته‌است که در پارک مشاهیر کرمان نصب شده‌است. این مجسمهآخرین مجسمه شهری این هنرمند به‌شمار می‌رود. تندیس امیرکبیر در رفسنجان،تندیس صنایع دستی در کرمان، تندیس نبرد گاوها در جزیره ناژوان زاینده‌رود اصفهانو تندیس فردوسی در دانشگاه اصفهان تنها برخی از آثار برجسته اوست. از دیگرفعالیت‌های این هنرمند می‌توان به برگزاری چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی درتهران، اصفهان و رفسنجان اشاره کرد.
یکی از آثار شاخص این هنرمند مجسمه ساز، مجسمه فلزی «اسپریچو» (گویشکرمانی پرستو) است که آن زنده‌یاد در نخستین سمپوزیوم مجسمه‌سازی کرمان آن راساخت و در حال حاضر در یکی از خیابان‌های کرمان نصب است.
هژبر ابراهیمی یکی از مجسمه‌سازان برآمده از مکتب کرمان به حساب می‌آید که سهمبه‌سزایی در رواج مجسمه‌سازی ایران داشته است. او که از اعضای قدیمی انجمنهنرمندان مجسمه‌ساز ایران بود، معتقد است که هنر مانند گوشت و پوست باید باوجود هنرمند آمیخته شود و برای هنر پایانی نمی‌توان فرض کرد. با همین نگاه عاشقآثارش است و آسیب دیدن هر یک از آنها برایش دردناک است.
از زنده‌یاد هژبر ابراهیمی، فیلم مستندی با عنوان «هژبر کرمانی» در سال ۱۳۹۱ بهنویسندگی و کارگردانی مجید فدایی ساخته شده است.

۲۷ فروردین؛ درگذشت سهراب مرزبان گرافیست
سهراب مرزبان هنرمند نقاش و از اعضای انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران یکشنبهشب ۲۷ فروردین ماه درگذشت.
سهراب مرزبان متولد ۱۳۳۵ و از هنرمندانی بود که دوره‌های متفاوتی را در نقاشیتجربه و آثار متنوعی خلق کرد. مجموعه اخیر نقاشی‌های وی نماهای دور و نزدیکطبیعت بود. او در مجموعه نقاشی‌های طبیعت خود، به دنبال زیبایی در جزییات بود. مرزبان سال‌هایی را در خارج از ایران در مالزی و اتریش زندگی کرد و مدتی بعد به ایرانبازگشت و به نقاشی و طراحی گرافیک پرداخت.
او، هنرمندی بود که از یک سو از پیشکسوتان گرافیک ایران است و از سوی دیگر بانقاشی‌خط‌ها و کالیگرافی‌هایش شناخته می شد. کارهای او در کشورهای بسیاری بهنمایش درآمده و در خارج از ایران هنرمندی نام‌آشنا در نقاشی‌خط و کالیگرافیمحسوب می‌شود.

۱۴ اردیبهشت؛ درگذشت هنرمندی که «معراج» و «ظهر عاشورا» را خلق کرد
احمد خلیلی‌فرد هنرمند باسابقه نقاشی که مدتی در بستر بیماری بود، صبح پنجشنبه۱۴ اردیبهشت ماه دار فانی را وداع گفت.
زنده‌یاد احمد خلیلی‌فرد متولد ۱۳۳۹ سنندج، دارنده مدرک کارشناسی نقاشی ازدانشکده هنرهای زیبا، کارشناسی ارشد نقاشی از دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیأتعلمی دانشگاه سوره بود.
او به واسطه برپایی کارگاه‌هایی در کشورهای روسیه، لبنان، ایتالیا، آفریقا، چین وهمچنین حضور در ۲ دوره ترینال داکا مرکز بنگلادش به چهره و مدرسی شناخته‌شدهدر سطح بین‌المللی تبدیل شد. ورک‌شاپش در دانشگاه شولوخوف روسیه که با ارایه یکاثر که برگرفته از عروج سلطان محمد بود به قدری از سوی هنرجویان خارجی موردتوجه قرار گرفت که اعجاب هشوان را برانگیخت. وی بر این باور بود که نقاشی برای اینهمیشه جذاب است که یک نقاش با رنگ، روغن و بوم بتواند هر آن چیزی را که وجودندارد، به وجود بیاورد.
خلیلی فرد نقاشی بود که ردی از احساس و نوستالژی در آثارش مشهود بود و شاید بههمین دلیل هم بود که تابلوهایش در بینال‌ها مخاطبان زیادی حضور داشت و ردی ازآثارش بر سینه دیوارهای تهران ماندگار شد. او اعتقاد به فیگوراتیو و موضوع در نقاشیداشت و با رجوع به خاطرات گذشته به حال فکر می‌کرد و نتیجه را در آینده می‌دید و برهمین اساس هم گذشته و حال و آینده با هم در آثارش متجلی می‌شد.
او نقاشی‌های خود را نشأت گرفته از نگارگری ایرانی و مکتب آرت نوو معرفی می‌کرد وتوانسته بود سال ۲۰۰۲ در برج لدوفنس پاریس مدال برنز و ۲ دیپلم افتخار را برایپرداخت هنری‌اش به موضوعات فرازمینی کسب کند. وی همچنین نشان درجه یکهنری را نیز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد و توانست در سال ۱۳۸۷جایزه و دیپلم افتخار هنر مقاومت را از آن خود کند.
خلیلی‌فرد که از جمله هنرمندان متعهد و انقلابی حوزه هنرهای تجسمی بود با خلقآثاری چون «معراج» و «ظهر عاشورا»، ارادت خود به حضرت سیدالشهدا (ع) را بازبان هنر اثبات کرد. موضوعات آثار او عارفانه، حماسی، عاشقانه و تغزلی است و درمیان آثار انبوهی که خلق کرد، به مقاومت مردم کوبانی در مقابل نیروی تروریستیداعش نیز اشاره کرده است که تابلوی زنی با پرنده سفید در یک دست و تفنگی دردست دیگر یکی از همین نقاشی‌هاست.

۷ خرداد؛ درگذشت استادی که هنرش از مرزها فراتر رفت
محمدمهدی هراتی هنرمند پیشکسوت و عضو گروه هنرهای سنتی و صنایع دستیفرهنگستان هنر ۴ خرداد ماه دار فانی را وداع گفت.
محمدمهدی هراتی استاد پیشکسوت و خلاق هنرهای تجسمی متولد دهه ۱۳۲۰ درقوچان بود. وی پس از تحصیلات مقدماتی به تهران آمد و تا مقطع دکتری نقاشی وهنرهای سنتی در دانشگاه تهران تحصیل کرد. او حدود نیم قرن در رشته‌های مختلفهنرهای تجسمی، از طراحی، نقاشی سیاه‌قلم، رنگ‌روغن، آبرنگ، قطاعی و لایه‌چینی،نگارگری، رنگ‌سازی سنتی، نقاشی روی چوب و قلمدان، نقاشی روی شیشه، سرامیک وچرم، نقاشی با رنگ‌های لعابی روی کاشی و سرامیک گرفته تا خوشنویسی خطوط کهن،به ابداع و ارایه هنر خود مشغول بود.
هراتی بیش از ۵۰ کتاب در حوزه‌های مختلف پژوهش و آموزش هنر به رشته تحریردرآورده است. یکی از ویژگی‌های بارز استاد هراتی این است که هنر را از از پدر خودآموخته و به فرزندان خود نیز راه و روش فعالیت در حوزه هنر را نشان داده است و بههمین مناسبت، خاندان هراتی در سلک خاندان‌های هنری قرار می‌گیرند.
زنده یاد هراتی تا پیش از درگذشت در فرهنگستان هنر در «گروه هنرهای سنتی» و درگروه‌های برنامه‌ریزی هنرهای ایرانی دانشگاه‌ها عضویت داشت. مدتی هم مسؤولیتو مدیریت گروه‌های هنرهای تجسمی و نقاشی و هیأت علمی دانشگاه سوره را برعهدهداشت.

۶ تیر؛ درگذشت جمیله وفاکیش در سکوت خبری
جمیله وفاکیش هنرمند نقاش روز سه‌شنبه ۶ تیر ماه در یکی از بیمارستان‌های دماونددارفانی را وداع گفت و در سکوت خبری به خاک سپرده شد.
جمیله وفاکیش متولد ۱۳۳۱ در تهران بود و در رشته نقاشی هنرستان هنرهای زیبا ودانشکده هنرهای تزئینی (دانشگاه هنر کنونی) تحصیل کرد.
وفاکیش سبک نقاشی منحصر به خودش را داشت. وی در بازنمایی، سبک و ساختارزیبایی‌شناسانه خودش را داشت. با نقاشی مدرن کاملاً آشنا بود و آن را به کار می‌گرفت. همراهی تخیل بی انتهای او کارش را در زمره نقاشان «رئالیسم جادویی» قرار می‌دهد. او به حیوانات توجهی ویژه داشت و وقت زیادی صرف پرستاری از گربه‌ها می‌کرد. اینتوجهش به حیوانات در آثارش نیز مشهود است. در آثار نقاشی جمیله وفاکیش،همچنین وجه و حالتی اساطیری نیز دیده می‌شود که این خصلت و سبک ویژه‌اش او رادر زمره نقاشان پست مدرن قرار می‌دهد.

۲۰ تیر؛ درگذشت احمدرضا احمدی نقاش و شاعر شمعدانی‌ها
احمدرضا احمدی شاعر و نویسنده کشورمان پس از تحمل مدت‌ها بیماری سه شنبه۲۰ تیر درگذشت.
احمدرضا احمدی متولد ۳۰ اردیبهشت سال ۱۳۱۹ در شهر کرمان بود و سال‌ها در حوزه،ادبیات، شعر، نویسندگی و سینما فعالیت کرد. او در زمینه شعر، موسیقی، ویراستاری وادبیات کودک و نوجوان نیز فعالیت‌های بسیاری داشت. این شاعر شناخته شدهمؤسس و پایه‌گذار موج شعر نو و پیشگام سورئالیسم در ادبیات کودکان بود. یکی ازدرخشان‌ترین آثار او «سفر در شب» کتابی است که به موضوع‌های اجتماعی، صلح،همزیستی، تحمل و همکاری اشاره می‌کند. از دیگر آثار او نیز می‌توان به «از بارانی کهدیر بارید»، «میوه‌ها طعم تکراری دارند»، «هزار اقاقیا در چشمان تو هیچ بود»،«روزی برای تو خواهم گفت» و «هزار پله به دریا مانده است» اشاره کرد.
احمدرضا احمدی نمایشگاه‌های نقاشی انفرادی و جمعی زیادی را در گالری‌هایمختلف برگزار کرده است. دومین نمایشگاه انفرادی آثار نقاشی احمدی با عنوان«لکه‌ای از عمر بر دیوار بود» شهریور سال ۱۴۰۰ در گالری اُ برپا شد. نمایشگاه نقاشی«هزار اقاقیا در چشم تو هیچ بود» نیز اولین نمایشگاه انفرادی او بود که سال ۱۳۹۸ درگالری کاما برگزار و با استقبال خوبی مواجه شد.

۲۶ مرداد؛ روزی که نقاش دشت‌ها و کویرها درگذشت!
جلال شباهنگی هنرمند پیشکسوت طراح گرافیک، نقاش و مجسمه ساز در سن ۸۸سالگی و پس از مدتی بیماری درگذشت. جلال شباهنگی سابقه بیش از ۳۰ سال تدریسدر عرصه آموزش نقاشی در ایران و جهان را داشت.
زنده‌یاد شباهنگی مدرک کارشناسی تبلیغات گرافیکی و مدرک کارشناسی ارشد طراحیگرافیک و نقاشی معاصر خود را از دانشگاه سن خوزه کالیفرنیا دریافت کرده بود. ویهمچنین استاد و دانشیار دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران و عضو شورایتحصیلات تکمیلی گروه هنرهای تجسمی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. زنده‌یاد شباهنگی عضو پیوسته فرهنگستان هنر و عضو و نماینده دانشگاه تهران درطرح و برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در بخش هنر بود.
این استاد پیشکسوت گرافیک و نقاشی همچنین سازنده احجام شیشه‌ای Glass Blowing در ایران و مورانو ایتالیا بود. از آثار تألیفی وی می‌توان به «نقاشی‌های جلالشباهنگی» با مقدمه مرتضی ممیز، «صور خیال»، «خلاقیت در رنگ» و «اصولطراحی سه بعدی» اشاره کرد. دشت‌ها، کویرها، گل و مرغ‌ها و حجم‌های شیشه‌ای ازمجموعه آثار مشهور این هنرمند فقید است.

۲۸ شهریور؛ درگذشت عمو نادر عکاس در سکوت خبری
نادر شبانی آذر معروف به «عمو نادر» از عکاسان پیشکسوت عرصه پرتره روز سه شنبه۲۸ شهریور ماه در سن هفتاد و سه سالگی دارفانی را وداع گفت.
نادر شبانی را که عکاسان به دلیل کسوت هنری‌اش «عمو نادر» خطاب می‌کردند،متولد اول فروردین ۱۳۲۹ تهران بود. او با قامتی بلند و سبیل‌های پرپشت و البته نگاهنافذ هنرمندی شیرین سخن و گم گشته در گذشته‌های دور و نزدیک بود که درعکاسخانه قدیمی به نام «شیما» در خیابان وزرا از جوانی تا بازنشستگی مشغولفعالیت بود و این مُهری است بر سَند عاطفی بودن این هنرمند ارزنده عرصه عکاسی.
او اواخر شهریور ۱۴۰۲ برای یک عمل جراحی ساده در بیمارستان بستری شد، اما هنگامعمل سکته کرد و پس از انتقال به بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان با سکته دومدچار بیهوشی شد.
این هنرمند ارزنده عرصه عکاسی پس از چند روز کما، سرانجام روز ۲۸ شهریور دار فانیرا وداع و در قطعه ۶۹ بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.

۲۹ شهریور؛ درگذشت یدالله درخشانی هنرمند باسابقه نقاش
یدالله درخشانی به دلیل عفونت ریه در بیمارستان ایرانشهر بستری بود و ۲۹ شهریورماه در همین بیمارستان چشم از جهان فرو بست.
یدالله، رضا، مجید و حبیب درخشانی چهار برادری هستند که از مفاخر ملی وبین‌المللی منطقه سنگسر استان سمنان محسوب می‌شوند. از این چهار برادر، مجیددر حال حاضر در عرصه موسیقی فعالیت دارد. یدالله درخشانی، متولد سال ۱۳۱۷ درمهدی‌شهر بود که در خانواده‌ای هنرمند پرورش یافت و همزمان با تحصیل در رشتهنقاشی و تدریس این هنر به کودکان و نوجوانان، استاد اول بسیاری از نقاشان صاحبنام استان سمنان و کشور شد. وی علاوه بر آموزش، خالق آثار فاخر و برتر کشور دررشته نقاشی با گرایش‌های مختلف بود.
یدالله درخشانی که از جوانی به هنر علاقه‌مند شد، نقاشی را نزد جعفر پتگر آموخت. سپس وارد دانشکده‌های هنرهای زیبا شد. او بیشتر زندگی خود را به آموزش نقاشی وهنر می‌پرداخت و دهه‌ها در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشغول آموزشبود. از شاگردان سرشناس وی می‌توان به رضا درخشانی (برادرش)، مسعودسعدالدین، احمد امین‌نظر و محمدعلی بنی‌اسدی اشاره کرد.
وی به طور محدود به شهرسازی و معماری میادین و ساختمان‌ها نیز می‌پرداخت. مهمترین ویژگی معماری او استفاده از اشکال هندسی و چهارگوش است که به نوعییادآور معماری هندسی بناهای ایرانی اسلامی و همچنین تاکیدی بر اصول تعادل وتنوع در ترکیب رنگ‌ها و اشکال هندسی هستند.

۲۳ مهر؛ نادر ترکمن نقاش کهن‌الگوها درگذشت
نادر ترکمن هنرمند نقاشی که نقاشی‌هایش تداعی کننده سفری دور و دراز در کهنالگوها بود، بر اثر سرطان معده در تهران دار فانی را وداع گفت.
زنده‌یاد ترکمن متولد ۱۳۴۰ در تهران، تحصیلات مقدماتی خود را در هنرستان هنرهایزیبای تهران (۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷) گذراند و تحصیل دانشگاهی را در دانشگاه ایالتی نبراسکا(۱۳۵۹ تا ۱۳۶۴) طی کرد.
وی اولین نمایشگاه انفرادی خود را سال ۱۳۷۴ در گالری گلستان برگزار کرد و پس از آن،در سال ۱۳۷۶ دومین نمایشگاه انفرادی خود را در گالری منصوره حسینی روی دیواربرد. آخرین نمایشگاه این هنرمند نیز سال ۱۳۹۶ در گالری سهراب برگزار شد. او آثار خودرا، در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی بسیاری در واشینگتن و تهران به نمایش گذاشت.
نادر ترکمن در زندگی خود همواره در پی کشف ایده‌ها و معناهای تازه بود و اینخصلت را از طریق جست وجوی عینی در ناخودآگاه پی می‌گرفت. خودش می‌گفت درنقاشی‌هایش سعی کرده از «پایان‌های متقارن» فاصله بگیرد؛ با این حال بر این باوربود که در هندسه، یک نیروی متقارن ذاتی وجود دارد که مبارزه با آن دشوار است.

۲۹ آبان؛ درگذشت مش صفر نقاشان ایرانی
منوچهر صفرزاده معروف به «مش صفر» ۲۹ آبان ماه در سن ۸۰ سالگی درگذشت.
صفرزاده هنرمند نقاش پیشکسوت، یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان هنر مدرن ایرانمتولد سال ۱۳۲۲ در تهران، هنرآموخته هنرستان هنرهای زیبا تهران و هنرکده هنرهایتزیینی بود. او فارع‌التحصیل سال ۱۳۴۰، از شاگردان هانیبال الخاص در هنرستان بودکه بعداً همکار او شد و آثاری ارزشمند با درون‌مایه مشابه به ویژه در بحبوحه انقلابخلق کردند.
وی خود را مش‌صفر می‌نامید و به موازات جریانات مهم هنر مدرن ایران از جملهجنبش سقاخانه زیست هنری کرده بود اما همیشه در تلاش بود خود را جزو هیچ کداماز جریانات هنر مدرن ایران به حساب نیاورد.
نگاه اکسپرسیو صفرزاده به رنگ و فرم، آثار وی را متمایز کرده و کشف سهل و ممتنعمحتوای فرمال آثار او باعث شده مخاطبان گوناگونی داشته باشد، زنده‌یاد صفرزاده درزمره مهمترین نقاشان فیگوراتیو ایران محسوب می‌شود که آثاری درخشان و ماندگار ازخود به یادگار گذاشت.
این هنرمند فقید معتقد بود که بیش از پنجاه سال از عمر خود را صرف نقاشی کرده وحجم بالای آثار و نمایشگاه‌هایش گواه این مدعاست؛ «طراحی مثل شعر است ونقاشی مثل رمان.»

۹ آذر؛ درگذشت محمدرضا جودت از بنیان‌گذاران معماری مدرن ایران
محمدرضا جودت هنرمند معمار پیشکسوت ایرانی که از بنیانگذاران معماری مدرنایران بود، در سن ۸۴ سالگی درگذشت.
محمدرضا جودت ۱۳۱۸ در اردبیل متولد شد. پس از گذراندن دوره ابتدایی و دبیرستاندر سال ۱۳۴۰ در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رشته نقاشی را ناتمام رها کردو در رشته معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی با مدرک فوق‌لیسانسفارغ‌التحصیل شد. وی عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاهشهید بهشتی، مدیرعامل شرکت مهندس مشاور جودت و همکاران، عضو هیات امنایانجمن مفاخر معماری ایران و از موسسان تالار ایران (قندریز) بود.
طراحی و مدیریت پروژه‌های گوناگونی از جمله طراحی معماری دانشکده‌های پزشکیو پیراپزشکی سمنان و سنندج و سالن آمفی‌تئاتر بندرعباس را در کارنامه خود دارد. تالیف کتاب‌های بررسی هنری اجتماعی امپرسیونیسم، معماری قدیم و جدید ژاپن وترجمه کتاب‌هایی چون «ریشه‌های معماری مدرن»، «معماری دیکانستراکشن»،«معماری و دیکانستراکتیویست»، «پایان هنر»، «زهدان‌های معماری»، «تو معماریرا ترسیم می‌کنی ولی من آن را می‌سازم» از جمله آثار این معمار فقید است.

۲۰ بهمن؛ ایرج تنظیفی بنیان‌گذار مجسمه‌سازی با مس درگذشت
ایرج تنظیفی هنرمند پیشکسوت نقاش و مجسمه‌سازی معاصر ایران که بنیان‌گذاراستفاده از فلز مس و مسگری ایرانی در هنر مجسمه سازی مدرن کشور به شمارمی‌رود، ۲۰ بهمن ماه درگذشت.
ایرج تنظیفی متولد ۱۳۱۷ شهر گرگان بود و تحصیلات خود را در دانشکده هنرهایزیبای دانشگاه تهران به انجام رسانده بود. این هنرمند از همان زمان تحصیل با شرکتدر مسابقات هنری و کسب مقام اول توانست استعداد خود را به هشوان نشان دهد.
وی در سال‌های دهه ۵۰ با برپایی نمایشگاه‌های متعدد نقاشی به عنوان یکی ازهنرمندان برجسته کشور نام خود را مطرح کرد. او در این سال‌ها با شیوه نقاشیسوررئالیستی و نوعی بیان تلخ اعتراضی اجتماعی یکی از هنرمندان شاخص متعهدکشور شد.
این هنرمند در سال‌های پایانی دهه ۵۰ با فراگیری صنعت مسگری ایرانی و توجه بهارزش‌های نهان آن، اقدام به خلق مجسمه‌های مدرن با استفاده از فرم‌های رایج درابزارهای عامیانه ایرانی مانند لگن‌ها و مجمع‌های مسی کرد. تنظیفی همچنین در دهه۶۰ شمسی مروج نقاشی هایپر رئالیستی در ایران شد.
وی از دهه هفتاد تاکنون علاوه بر هنر مجسمه سازی، مجموعه‌ای از آثار نقاشی با الهاماز جنگ تحمیلی و تاثیرات روانی آن خلق کرد. این مجموعه با نام «انسان جنگ،استخوان سنگ» خلق شده است و تابلوهایی با تکنیک رنگ برجسته بر روی تختههستند. این آثار از زبان سمبولیک ویژه و منحصر به فردی برخوردار هستند.