هواپیمای جنگنده نواورانه Su-57M، برتری جدید روسیه بر F22 و F35 آمریکا

جنگنده جدید روسیه با نام سوخو Su-57M به‌زودی وارد ناوگان نیروی هوایی این کشور می‌شود و برد پروازی بیشتری نسبت به F-35 خواهد داشت.

اکتبر سال ۲۰۲۲ بود که روسیه اعلام کرد یک نسخه جدید از جت جنگنده نسل پنج Su-57M با بهبودهای متعدد در حال انجام آزمایش‌های پروازی است. این جنگنده این آزمایش‌ها را با موفقیت پشت سر گذاشته و گفته می‌شود با موتور جدید AL-51F از سال ۲۰۲۵ می‌تواند جزو ناوگان اصلی نیروی هوایی روسیه باشد.

قابلیت‌های جدید جنگنده سوخو Su-57M

گزارش اسپوتنیک نشان می‌دهد که هنوز قابلیت‌های این موتور جدید اعلام نشده است؛ اما طبق گفته‌های منابع روسی، موتور Al-51F توانایی پرواز در حالت کروز بدون استفاده از پس‌سوز (afterBurner) را برای این جنگنده مهیا می‌کند.

حالت پس‌سوز در هواپیماهای مافوق صوت وجود دارد و حالتی است که در آن نیروی رانش تا ۷۰ درصد افزایش می‌یابد. این حالت نیازمند اکسیژن زیاد است و مصرف سوخت را به‌شدت افزایش می‌دهد. از این قابلیت بیشتر در مواقع برخاستن از زمین استفاده می‌شود. استفاده از این حالت در حین پرواز مجاز نیست و صرفا در حالت کروز استفاده می‌شود.

تا به امروز فقط یک هواپیمای جنگی توانایی رسیدن به سرعت ۲ ماخ را دارد که این هواپیما رهگیر MiG-31 فاکس هاوند نام دارد. اما رسیدن به این سرعت برای همین هواپیما نیز نیازمند استفاده از حالت پس‌سوز است که مصرف سوخت را به‌طور چششویری افزایش می‌دهد. همین کافی است تا برد و مدت پرواز این هواپیما محدود شود. اما جنگنده جدید روسیه می‌تواند بدون استفاده از پس‌سوز و بدون کاهش برد، به سرعت‌های بالا دست پیدا کند و در گشت‌زنی و مبارزات بهتر عمل کند.

همچنین تاکنون تنها جنگنده از نسل پنجم که توانایی پرواز با سرعت سوپر کروز را دارد، جنگنده چینی J-20 است. جنگنده آمریکایی F-35 نیز قادر به حرکت با سرعت مافوق صوت بدون استفاده از پس‌سوز نیست.

پرواز ابرپیمایشی یا سوپر کروز به پرواز هواپیما با سرعت زیرصوت بدون استفاده از پس‌سوز و با حمل مقدار مناسبی سلاح، بار یا تجهیزات گفته می‌شود. موتور جدید هواپیمای روسی که AL-51F نام دارد در مراحل توسعه ابتدایی با نام Saturn-30 شناخته می‌شد. این نام از نام شرکت Saturn که مسئول توسعه آن بود الهام گرفته شده بود.

سایر اطلاعات موجود

این موتور دومین تلاش روسیه برای ساخت یک موتور نسل پنجم است. پیش از این موتور AL-41F برای جنگنده MiG1.42 ساخته شده بود. این موتور هنگامی که آماده تولید انبوه بود، بسیار گران‌قیمت و پرهزینه تشخیص داده شد. اما حالا هزینه ساخت Su-57 چیزی حدود نصف هزینه ساخت MiG1.42 برآورد شده است. همچنین موتور Al-51F هزینه تولید و عملیات کمتری را نیز به‌همراه دارد.

قابلیت پرواز مخفیانه این موتور نیز بهینه‌سازی شده و فلپ‌های کنترل شده این جنگنده می‌تواند احتمال تشخیص آن توسط رادارها را بسیار کاهش دهد. همچنین طبق بررسی‌ها نیروی رانش این موتور حدود ۸ درصد بیشتر از رقبای آمریکایی خود مانند F-119 و F-22 است.

همچنین انتظار می‌رود که این جنگنده نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری داشته باشد و از توانایی مانورپذیری بیشتری در سرعت‌های پایین بهره ببرد. گفته می‌شود در حال حاضر برد پرواز جنگنده نسل پنجم روسیه سوخو SU-57 بیشتر از دو برابر برد پرواز جنگنده های آمریکایی F-22 و F-35 است؛ اما به‌دلیل استفاده از موتور جدید AL-51f برد پرواز برای سوخو SU-57m حدود ۱۰ درصد دیگر نیز افزایش‌ خواهد یافت.